Ponsen: wat is het en wat zijn de mogelijkheden?
Ponsen is een van de oudste methodes om een productuitslag te vervaardigen. Nog ver voor de tijd dat lasersnijmachines uitgevonden werden, werd er al geponst. Door de komst van lasersnijmachines wordt er tegenwoordig minder geponst. In onze optiek is dit onterecht, want ponsen brengt vele voordelen en mogelijkheden met zich mee.
Naast ponsen kan VDL NSA Metaal natuurlijk plaatwerk uitslagen middels lasersnijden vervaardigen. Toch heeft dit niet altijd onze voorkeur.
We hebben het doel om voor elk complex plaatwerkvraagstuk een inventieve oplossing te bieden. Dat doen we inmiddels al 80 jaar in verschillende branches, van grote klanten zoals Philips en ASML tot aan start-ups.
Bekijk de mogelijkheden en voordelen van ponsen bij VDL NSA Metaal.
Wat is ponsen?
Ponsen is een bewerking waarbij met een matrijs / gereedschap vormen uit plaatmateriaal wordt gedrukt / gesneden. Een vergelijkbaar voorbeeld over de werking van een ponsmachine is een perforator. Een ponsmachine is daarentegen een complexe machine waarmee complexe vormen kunnen worden geprogrammeerd.
Met een ponsmachine kunnen verschillende plaatmaterialen verwerkt worden; De meest gebruikelijke zoals: staal ponsen, aluminium ponsen en RVS ponsen. Echter zijn exotische materialen zoals koper en titanium ook prima te verwerken op een ponsmachine.
1. Schroefdraad tappen (ponsen)
Het is mogelijk om schroefdraad te tappen op een ponsmachine. Hierdoor kunnen kosten gespaard worden omdat bijvoorbeeld inpersmoeren niet nodig zijn. Doordat het materiaal vervormd wordt treedt er vervormingsharding op. Hierdoor wordt een hoge sterkte van de schroefdraad bereikt. In tegenstelling tot draadsnijden ontstaat er bij dit proces geen spanen en is de verbinding sterker.
2. Vervormen (verzonken gaten, luchtsleuven, dimpels)
Met vormgereedschappen is het mogelijk om materiaal plastisch te vervormen op de ponsmachine. Praktische toepassingen hiervoor kunnen zijn:
- Verzonken gaten ponsen
Door het materiaal te vervormen kan een “schuine” kant in het materiaal gedrukt worden. Bouten, schroeven en popnagels kunnen daardoor wegvallen onder het plaat oppervlak voor een mooiere afwerking. Kosten worden bespaard doordat een losse bewerking verzinken komt te vervallen. - Luchtsleuven ponsen
Veel elektronische apparatuur heeft een behuizing van plaatwerk. Vaak is het nodig om koelgaten aan te brengen. Het nadeel aan koelgaten is dat deze niet spatwater bestendig zijn. Een goede oplossing voor dit probleem zijn zogenoemde “Louvre” gaten. Louvres ponsen kunnen in elke gewenste vorm en afmeting vervaardigd worden op een ponsmachine. - Dimpels ponsen
Vervorm plaatmateriaal door zogenoemde dimpels aan te brengen. Deze techniek wordt veel gebruik in warmtewisselaren. Het voordeel van dimpels is dat afstandsmateriaal bespaard blijft en door de hoge nauwkeurigheid een goede beheersing van tolerantie opbouw wordt gehaald.
3. Ontbramen ponsen
Met een speciale ontbraamgereedschap is het mogelijk om uitslagen direct op de ponsmachine te ontbramen. Hierdoor wordt achteraf ontbramen bespaard. Met name gecoate platen en vervormde stukken zijn lastig nadien te ontbramen, ontbramen op de ponsmachine verminderd hiervan de doorlooptijd aanzienlijk. De verbeterde kantkwaliteit verkleint de kans op letsel bij vervolg bewerkingen aanzienlijk.
4. Foliescheiding ponsen
Met een speciaal gereedschap is het mogelijk om beschermfolie te verwijderen op uitslagen. De punt van dit gereedschap dringt door de folie heen en glijdt tijdens het proces over de plaat. Op deze manier wordt de folie perfect en probleemloos doorgesneden, zonder krassen of afdrukken op de plaat achter te laten. Het foliescheidingsproces is vooral geschikt voor RVS. Deze toepassing wordt veel gebruikt in de apparatenbouw. Vaak dienen behuizingen van apparaten voorzien te worden van onderdelen en waarschuwingsstickers. Zonder dat het complete oppervlak blootgelegd hoeft te worden kan door middel van folie snijden nauwkeurig plaatselijk een insnijding gemaakt worden.
5. Buigen ponsen
Bij VDL NSA Metaal is het mogelijk om op een ponsmachine buigingen te maken. Met een speciaal ponsgereedschap is het mogelijk om kleine buigingen direct op de machine te maken. Het voordeel hiervan is dat het de stukkosten verlaagt doordat vervolg bewerkingen verminderd kunnen worden. Daarnaast is de tolerantie van de buiging nauwkeuriger dan een buiging op een reguliere kantbank. Dankzij het rolbuigen als buig techniek zal er geen aftekeningen van het buigen zichtbaar zijn.
Technische mogelijkheden
Buigen en ponsen in één stap maakt het mogelijk vormen van kleine buigingen met een breedte van maximaal 55mm en een beenlengte van maximaal 25mm te buigen. De buighoek kan maximaal 90° bedragen. Op die manier kunt u ideaal buigingen maken die met name in grote uitslagen lastig te vervaardigen zijn op een kantbank.
Meer weten over metaal ponsen bij VDL NSA Metaal?
Onze experts vertellen je graag meer over ponsen.